مبانی طب داخلی سیسیل بیماری های کلیه ۲۰۱۶ | ویراست نهم

کتاب مبانی طب داخلی سسیل بیماری های کلیه ۲۰۱۶ | ویراست نهم

مقدمه مترجم کتاب سیسیل کلیه | دکتر رامین اعتصامی  ‏

پیشرفت های علمی جهان در یکی دو دهه گذشته همزمان با انقلاب اطلاعاتی، آهنگی شتابان گرفته است به گونهای که آموخته های ما در زمینه بسیاری از حیطه های دانش، به طورکامل دگرگون شده است. تغییرات عمیق در روش ها و فناوری های تشخیصی و درمانی و همچنین درک ما از پاتوفیزیولوژی بیماری ها، از جمله نتایج مهم دگرگونی های علمی گفته شده است۔ همگام با این انقلاب علمی، بسیاری از کشورهایی که در گذشته مصرف کنندۂ تولیدات علمی جوامع صنعتی به شمار می آمدند، اکنون به صف تولیدگنندگان دانش یا دست کم مدعیان تولید دانش درآمده اند۔ باوجوداین، هرگونه تلاش برای پیشرفت علمی بدون آگاهی از دستاوردهای پژوهشگران در سرتاسر گیتی امکان پذیر نیست۔ دستاوردهای علمی، بیش از همه، در متون آموزشی و درسنامه ها انعکاس می یابد که کتاب سسیل نمونه خوبی از آنهاست۔

در میان مباحث این کتاب بیماری های کلیوی (سیسیل کلیه) شاید از جمله پر تغییرترین ها به شمار  می رود به گونه ای که درصد بسیار بالایی از بخش کتاب طب داخلی سیسیل کلیه ویرایش نهم ‎(۲۰۱۵)‏ به ترجمه مجدد نیاز داشت۔ حذف ‎برخی جزئیات ‏ غیر کاربردی و تمرکز بر راه کارهای بالینی از جمله مهم ترین تفاوت های ویراست جدید و پیشین کتاب است۔ از سوی دیگر چنانچه بخواهیم این موضوع را به فال نیک بگیریم، این حجم بزرگ تغییرات، باعث شده است، برخلاف ویراست پیشین کتاب، ترجمه یک دست تر باشد و از برخی خطاهای رایج در ترجمه متون علمی پرهیز شود. بسیاری از این خطاهای رایج در ترجمه متون از ‎ناآگاهی مترجم از ساختار دستوری و فصاحتی زبان مادری ناشی می شود. برای نمونه، بسیاری از مترجمان، هنوز از چگونگی قواعد معرفه و نکره در زبان پارسی آگاهی ندارند و هر کجا که به حرف تعریف انگلیسی «a» برخورد می کنند، در ترجمه از ‘ یک “استفاده می کنند۔

مثلا به جای آنکه بنویسند: یرای درمان بیماری فوق می توان از داروهای ضدالتهاب بهره گرفت» از جملاتی مانند «برای درمان بیماری فوق می توان از یک داروی ضد التهاب بهره گرفت» استفاده می کنند. یا آنکه معمولاً به این نکته که فعل «برخورداربودن» به هیچ وجه به معنای «داشتن» در معنای عمومی نیست و هر واژه ای باری مثبت و منفی یا خنثی دارد توجهی ندارند. استفاده نابه جا از «توسط » و گرده برداری (درست این واژه گرده برداری است و نه گرته برداری) از ساختار مجهول در زبانهای بیگانه از جمله خطاهای ساختاری رایج است۔
شاید تصور اشتباه از اینکه هر متخصصی که با زبان بیگانه آشنا باشد می تواند متنی برای استفاده دیگران ترجمه کند، از عوامل پیدایش حجم بالایی از ترجمه های ناروان و دشوار برای فهم باشد, غافل از آنکه در فن ترجمه، دانش کافی از ساختار دستوری و حتی فرهنگ مرتبط به هر دو زبان مبداء و مقصد ضروری است۔ مدعی نیستم اما می دانم تجربه سال های متمادی کار در حیطه ترجمه و ویرایش، دست کم این امکان را فراهم ساخه تا بتوانم ادعا کنم در این متن تمام تلاش خود را برای پرهیز از این گونه خطاها به کار گیرم۔ امیدوارم روزی ما نیز روش سعی و خطا را  که به طور فرهنگی به شیوه رایجی در انجام امور، تبدیل شده است  با روش نظام مند و مبتنی بر روش شناسی علمی جایگزین کنیم. تا آن روز شاید مجبور باشیم فاصله میان ملزومات تحصیل در مقاطع تحصیلی بالای کارشناسی را (که گاه باز هم به شیوه که بدان خو کرده ایم به آسانی با «تبصره هایی» فراموش می شوند) بااستفاده از همان متون پر دست انداز و آکنده از اشتباهات فاحش پر کنیم۔

دکتر رامین اعتصامی  ‏