رزیدنت کیست ؟ انترن کیست ؟ | مراحل تحصیل دانشجویان در رشته پزشکی
رزیدنت به شخصی گفته میشود که دوره‌ی عملی و تکمیلی در تحصیلات آموزش عالی را گذرانده باشد. دوره‌ی عملی و تکمیلی در بسیاری از کشورها بعد از گرفتن مدرک دکترای حرفه‌ای توسط پزشکان شروع میشود . به عبارت بهتر دوران رزیدنتی، رزیدنسی یا دستیاری در سلسله مراتب علوم پزشکی به دوران بعد از اخذ مدرک پزشکی عمومی اطلاق می شود که پزشک در این دوره آموزشی برای ورود به دوران تخصصی و تکمیلی به کسب مهارت عملی می پردازد.
تفاوت رزیدنت و اینترن چیست ؟ انترن و رزیدنت چیست ؟ به طور کلی رزیدنت درطول دوره رزیدنتی در یک مرکز درمانی مستقراست و به صورت تمام وقت مشغول مهارت آموزی است در گرایش رشته تخصصی که انتخاب نموده است .
انترن نیز به کسی می‌گویند که دوره‌ای از تحصیلات دکترای پزشکی عمومی یا دکترای تخصصی روانشناسی را به عنوان کارورز می‌گذراند و البته مدت و نحوه برگزاری آن در کشورهای مختلف متفاوت است.
دوره رزیدنتی و انترنی با هم متفاوت است . همانطور که شنیده اید همه ی پزشکان پس از اینکه دوره عمومی پزشکی خود را تمام میکنند در صورتی که بخواهند برای اخذ فوق تخصص اقدام کنند باید در دوره رزیدنتی یا دستیاری تخصصی پزشکی شرکت کنند. متخصصین پزشکی نیز برای دریافت فوق تخصص در رشته مورد نظر می بایست در دوره دستیاری فوق تخصص پزشکی شرکت کنند . در ادامه مقاله رزیدنت کیست به جزییات مربوط به دوره های تحصیلی در رشته پزشکی میپردازیم. در آخر مقاله نیز رفرنس های آزمون دستیاری یا رزیدنتی نیز به تفکیک تخصص ارائه شده است . به زودی در آپدیت مقاله در مورد آزمون دستیاری دندانپزشکی نیز اطلاعاتی به روز ارائه خواهیم کرد.
مراحل تحصیل دانشجویان در رشته پزشکی
در ایران مراحل تحصیل پزشکی شامل ۴ دوره میباشند:
- دوره علوم پایه
- فیزیوپاتولوژی
- کارآموزی بالینی
- کارورزی بالینی
گذراندن تمامی این دوره‌ها حدود ۷ سال طول می‌کشد. لازم به ذکر است که برای اخذ مدرک تخصص در رشته پزشکی به مدت ۲ الی ۳ سال زمان نیاز است. برای اطلاع از جزئیات هر مرحله در ادامه هر یک را توضیح می‌دهیم.
| دوره علوم پایه | ۲ سال |
| فیزیوپاتولوژی | ۱ سال |
| کارآموزی بالینی | ۲۰ تا ۲۷ ماه |
| کارورزی بالینی | حدود ۱ سال و نیم |
دوره علوم پایه
این دوره نخستین مرحله دوره پزشکی است که حدودا ۲ سال طول می‌کشد که در آن دانشجویان دروس پایه و عمومی را می‌گذرانند. هدف از این دوره یادگیری مباحث اولیه و پایه در رابطه با:
- علل بیماری‌ها و شیوه‌های دفاعی بدن در برابر بیماری‌ها
- شرایط سلامت عمومی بدن
- آشنایی با ساختمان بدن
- آشنایی با اصول مسائل بهداشتی
- اصول آسیب‌های بدن انسان است.
دوره علوم پایه از مهم‌ترین مراحل تحصیل در رشته پزشکی است. چرا که در این دوره اطلاعات پایه محصلین پزشکی در رابطه با بدن انسان و وضعیت سلامت او کامل میشود و اگر این موارد را به درستی نیاموزند در دوره‌های بعدی صد در صد با مشکل مواجه خواهند شد. برای آشنایی با کتاب های علوم پایه میتوانید به مقاله کتاب های ترم اول علوم پزشکی مراجعه بفرمایید.
فیزیوپاتولوژی
پس از گذراندن دوره علوم پایه، وارد این مرحله خواهید شد. طول تحصیل در این دوره ۱ سال است. در این دوره با موارد زیر آشنا می‌شوید:
- انواع بیماری‌های هر یک از بخش‌های بدن و شیوه درمان آن‌ها
- چگونگی عملکرد طبیعی بدن در بیماری
- تغییر بافت‌ها در هنگام ورود عوامل مضر
لازم به ذکر است دانشجویان رشته پزشکی در این دوره با مفاهیمی چون فارماکولوژی، پاتولوژی، داخلی و سمیولوژی نیز آشنا می‌شوند.
پس از این دوره دوران تحصیل شما در دانشگاه به پایان می‌رسد و برای شما جشنی با روپوش سفید و گوشی مخصوص برگزار میشود که آغازگر ورود شما به بیمارستان و گذراندن دوره‌های کارآموزی و کارورزی است.
کارآموزی بالینی
طولانی‌ترین دوره در مراحل تحصیل پزشکی دوره کارآموزی بالینی است. این دوره از دو دوره‌ی اکسترنی و استودنتی شامل دروس نظری و کار عملی تشکیل میشود. شما در این دوره در بالین بستر بیمار با نشانه‌های بیماری آشنا می‌شوید و با گرفتن شرح حال کامل بیمار نوع بیماری را تشخیص داده و اقدام به درمان او می‌کنید.
بنابراین اقدامات عملی لازم در این دوره شامل موارد زیر است:
- شناسایی علائم بیماری
- گرفتن شرح حال بیمار
- معاینه بیمار
- نسخه‌نویسی
- کنفرانس صبحگاهی در مورد بیماران
- انجام کارهای شخصی
- صحبت در بالین بیمار با حضور استاد
پس از پایان دوره کارآموزی بالینی لازم است در آزمون پره انترنی شرکت کنید و در صورت کسب موفقیت در این آزمون وارد مرحله انترنی خواهید شد. در این دوره کتاب های متعددی مورد نیاز است . برای آشنایی بهتر با این کتاب ها میتوانید به مقاله معرفی کتاب های تشخیص افتراقی مراجعه بفرمایید
کارورزی بالینی
برای ورود به دوره انترنی باید در آزمون انترنی نمره قبولی کسب کنید. این دوره جزو سخت‌ترین دوره‌ها است چونکه دانشجو باید به صورت مستقیم با بیماران سر‌و‌کار داشته باشد و تمرین کند. علاوه بر آن دانشجو می‌تواند به صورت مستقل با بیمار در تماس باشد و با انجام معاینه‌های بالینی و تشخیص بیماری به درمان وی بپردازد. در دوره کارورزی بالینی دانشجو باید در کنار رزیدنت‌های تخصصی بخش فعالیت کند. در این دوره یک مهر با پیشوند دکتر به دانشجو داده میشود که بسیار ارزشمند است.
معرفی آزمون رزیدنتی
آزمون رزیدنتی یا همان آزمون دستیاری پزشکی همان آزمونیست که برای پذیرش دانشجویان تخصص‌های مختلف پزشکی برگزار میشود. این آزمون در تمام نقاط دنیا و به شیوه‌های گوناگونی برگزار میشود. در ایران آزمون دستیاری هر ساله توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار می‌گردد. آزمون دستیاری که هر ساله برگزار میشود شامل ۲۰۰ سؤال تستی است که به ازای هر پاسخ درست، سه نمره مثبت و برای هر پاسخ اشتباه، یک نمره منفی به شرکت کننده تعلق می‌گیرد. افراد زمانی اجازه‌ی انتخاب رشته در آزمون دستیاری را کسب میکنند که از ۶۰۰ نمره خام، حداقل ۱۵۰ نمره را در این آزمون کسب کنند.
معرفی رفرنس‌های آزمون رزیدنتی
بیماری‌های داخلی
مباحث انتخابی زیر از کتاب اسنشیال سیسیل منابع مرجع آزمون‌ها هستند:
| بیماری‌های قلب و عروق: ۱۰، ۹، ۷، ۶ | انکولوژی: ۶۱، ۶۰، ۵۹، ۵۸، ۵۶، ۵۵ |
| بیماری‌های ریه: ۲۳، ۲۲، ۲۰، ۱۹، ۱۳ | غدد: ۷۵، ۷۴، ۶۹، ۶۸، ۶۷، ۶۵، ۶۴، ۶۲ |
| بیماری‌های کلیه: ۳۰، ۲۹، ۲۸، ۲۶ | روماتولوژی: ۱۲۲، ۸۵، ۸۲، ۸۱، ۸۰، ۷۹، ۷۸، ۷۷ |
| گوارش: ۵۷، ۴۴، ۴۳، ۴۲، ۳۸، ۳۷، ۳۵، ۳۳ (قسمت C و A) | خون: ۵۲، ۵۱، ۵۰ |
| سایر موارد: ۱۲۵،۱۲۶، ۱۲۴، ۲۴ |
مباحث انتخابی زیر از کتاب اصول طب داخلی هاریسون منابع مرجع آزمون‌ها هستند:
| غدد | ۱ .Diseases of Thyroid Gland (375 – 378) 2 .Diabetes Mellitus (396,397,398) | ۳ .Hypoglycemia (399) 4 .Metabolic Syndrome (401) |
| خون | ۱.Anemia and Polycythemia (59) 2.Iron Deficiency Anemia. (93) 3. Disorders of hemoglobin (94) 4. Hemolytic anemia and anemia due to acute blood loss (96) 5.Bone Marrow Failure Syndromes (98) | .۶ Acute and chronic Myeloid Leukemia(100,101) 7.Transfusion Biology and therapy(109) 8.Megaloblastic anemias (95) 9. Paraneoplastic Syndromes: Endocrinologic /Hematologic (89) |
| گوارش | ۱. Diarrhea & Constipation (42) 2.Gastrointestinal Bleeding (44) 3. Jaundice (45) 4.Peptic ulcer disease and related disorders (317) (به جز مبحث Ellison – Zollinger) | ۵.Irritable Bowel Syndrome (320) 6. Acute Viral Hepatitis (332) 7.Approach to the patient with Liver Disease (329) 8.The Hyperbilirubinemias(331) |
| روماتولوژی | ۱.Back & Neck Pain (14) 2. Osteoarthritis (364) 3. Infectious Arthritis (125) | ۴. Periarticular Disorders of the extremeties (368) 5.Approach to Articular & Musculoskeletal Disorders(363) |
| ریه | ۱.Asthma(281) 2. Pneumonia [lung Abscess]) (121) 3.Chronic obstructive Pulmonary disease (286) | ۴. Cough and hemoptysis (34, 35) 5. Deep Venous Thrombosis and Pulmonary Thromboembolism(273) |
| قلب | ۱. Oedema (37) 2. Physical examination (234) 3.Heart failure (252 , 253) 4. Hypertensive Vascular Disease (271) 5.Ischemic Heart Disease(267) | ۶. Non-ST elevation myocardial infarction AMI (268) 7.ST–Segment elevation myocardial infarction (269) 8. Syncope (18) |
| کلیه | ۱. Fluid and Electrolyte 2.Disturbances (49) Acidosis & Alkalosis (51) 3.Hypocalcemia & Hypercalcemia (50) | ۴.Acute Kidney Injury (304) 5. Chronic Kidney Injury (305) 6. Urinary Tract Infections, Pyelonephritis, and Prostatitis (130) |
| اورژانس | – Cardiogenic shock & Pulmonary Edema (298) |
* کتاب “بیماری‌های قلب و عروق” تالیف دکتر ابراهیم نعمتی پور و همکاران، انتشار سال -۱۳۹۴ به استثنای فصل های ۳،۶،۸،۱۳،۱۹،۲۱،۲۲،۲۸، ۳۲،۳۴، ۳۵ و قسمت‌هایی که به رنگ آبی نوشته شده اند نیز، منبع آموزش و مرجع آزمون پیش کارورزی خواهد بود.
توجه: از شهریور ۱۴۰۰ کتاب “بیماری‌های قلب و عروق” تالیف دکتر ابراهیم نعمتی پور و همکاران، ویراست دوم انتشار سال ۱۳۹۹ – به استثنای فصل‌های ۱،۱۰،۱۹، ۲۵،۳۱،۳۲،۳۴،۳۵،۳۶ و بخش هایی که بر روی رنگ زمینه آبی نوشته شده‌اند و از فصل‌های ۹،۲۴،۲۷،۲۸،۳۳ فقط صفحات «منتخبی از نکات برگزیده» مرجع سوالات آزمونهای پیشکارورزی میباشند. برای آزمون چهل و نهمین دوره آزمون پذیرش دستیار تخصصی کل کتاب به استثنای فصل های ۲۵،۳۱،۳۲،۳۴،۳۶ و بخش‌هایی که بر روی رنگ زمینه آبی نوشته شده‌اند مرجع سوالات آزمون هستند.
بیماری‌های عفونی و گرمسیری
مباحث انتخابی زیر از کتاب هاریسون به عنوان منابع مرجع آزمون ها هستند:
| عنوان | فصل |
| Fever of unknown origin | ۱۷ |
| Approach to the acutely III infected febrile patient | ۱۱۷ |
| Infective Endocarditis | ۱۲۳ |
| Infections of the Skin, Muscles, and Soft Tissues | ۱۲۴ |
| Acute infections diarrheal disease and bacterial food poisoning | ۱۲۸ |
| Clostridium difficile infection , including pseudomembranous colitis | ۱۲۹ |
| Sexually transmitted infections overview and clinical approach | ۱۳۱ |
| Treatment and prophylaxis of bacterial infections | ۱۳۹ |
| Pneumococcal infections | ۱۴۱ |
| Staphylococcal infections | ۱۴۱ |
| Streptococcal infections | ۱۴۳ |
| Tetanus | ۱۴۷ |
| Botulism | ۱۴۸ |
| Salmonellosis | ۱۶۰ |
| Shigellosis | ۱۶۱ |
| Cholera and other vibrioses | ۱۶۳ |
| Brucellosis | ۱۶۴ |
| Tuberculosis | ۱۷۳ |
| Leptospirosis | ۱۷۹ |
| Varicella – Zoster virus infections | ۱۸۸ |
| Common viral respiratory infections | ۱۹۴ |
| Influenza | ۱۹۵ |
| Human immunodeficiency virus disease: AIDS and related disorders بجز صفحات ۱۴۳۵ تا آخر | ۱۹۷ |
| Measles (Rubeola) | ۲۰۰ |
| Rubella (German Measles) | ۲۰۱ |
| Mumps | ۲۰۲ |
| Rabies and other Rhabdovirus infections | ۲۰۳ |
| Candidiasis | ۲۱۱ |
| Aspergillosis | ۲۱۲ |
| Amebiasis and infection with free-living amebas | ۲۱۸ |
| Malaria | ۲۱۹ |
| Toxoplasma infections | ۲۲۳ |
| Protozoal intestinal infections and Trichomoniasis | ۲۲۴ |
| ntestinal nematode infections | ۲۲۷ |
| Cestode infections | ۲۳۰ |
| Viral Gastroenteritis | ۱۹۸ |
| Severs Sepsis and Septic Shock | ۲۹۷ |
| Meningitis | ۱۳۳ |
| Infections Acquired in Health Care Facilities | ۱۳۷ |
آمار و اپیدمیولوژی بیماری‌های شایع در ایران:
Introduction to Biostatistics and Research Methods /fifth Edition/ P.S.S. Sundar Rao, DR. PH/2012 by PHI Learning Private Limited, New Delhi؛ فصول: ۱ تا ۹، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۲۱ تا ۲۴ و ۲۶.
فصول منتخب از کتاب ” اپیدمیولوژی بیماری‌های شایع در ایران” – دکتر پروین یاوری و همکاران آخرین چاپ موجود شامل:
جلد اول – فصول ۱ تا ۱۷، ۲۶ تا ۲۸ و فصل ۳۲
جلد دوم – فصول ۱ تا ۱۶، فصل ۲۶ و فصول ۴۲ تا ۴۵
جلد سوم – فصول ۲، ۴ تا ۶، ۹ و ۱۰
جراحی عمومی
بخش‌های زیر مرجع سوالات آزمونهای پیشکارورزی و پذیرش دستیار تخصصی هستند. کتاب اصول جراحی لارنس :
| فصل های ۱ تا ۲۳ بصورت کامل |
| فصل ۲۴ (Plastic Surgery): از ابتدای صفحه ۴۲۷ تا صفحه ۴۳۵ (تا ابتدای مبحث Flap ( از ابتدای مبحث (Injury Thermal (صفحه ۴۶۳ تا ۴۶۷ (تا ابتدای مبحث Congenital ( Defects |
| فصل ۲۵ (Cardiothoracic Surgery): از ابتدای صفحه ۴۹۸ تا صفحه ۵۰۹ |
| فصل ۳۰ (Neurosurgery): از ابتدای مبحث((Injury Head صفحه ۶۸۴ تا ۶۸۹ (تا ابتدای مبحث Attack Brain) از ابتدای مبحث ((spine the of Disease Degenerative صفحه ۷۰۸ تا صفحه ۷۱۱ تا ابتدای مبحث (Vascular Spine Disease) |
فصل‌های ۲۶، ۲۷، ۲۸ و ۲۹ از آزمون حذف شده‌اند.
اعصاب و روان
درسنامه روانپزشکی بالینی و علوم رفتاری چاپ ۱۳۹۶ (چاپ جدید منبع فعلی) که متناسب با برنامه
درسی ملی جدید به‌روزرسانی شده: فصل‌های ۱، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۲، ۲۴، ۲۵، ۲۸، ۳۲ برای آزمون پیش کارورزی و کل کتاب برای آزمون پذیرش دستیار تخصصی
Pocket handbook of psychiatry/Kaplan & Sadock’s/6th edition/Lippincott Williams & Wilkins/2018
شامل: فصل ۲۹ – بخش دارو درمانی
بیماری‌های پوست
درسنامه بیماری‌های پوست | مولفین دکتر حسین مرتضوی، دکتر علیرضا فیروز و دکتر محمد
* بر اساس نظر گروه تخصصی کمیته تعیین منابع آزمونهای جامع پزشکی در صورتیکه منبع نامبرده به‌روزرسانی و در دسترس نباشد در دوره‌های بعد منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد.
منبع آموزش پیشنهادی برای مطالعه بیشتر:
Lookingbill and Marks’ Principles of Dermatology James G. Marks JR , Jeffry J. Miller , 6thEdition, 2019
پاتولوژی
رفرنس پاتولوژی یا آسیب شناسی کتاب پاتولوژی رابینز میباشد که در دو جلد توسط انتشارات های محتلف به چاپ رسیده است . کتاب آسیب شناسی رابینز عمومی و آسیب شناسی رابینز اختصاصی هر دو جزو رفرنس های آزمون دستیاری میباشند .
Robbins Stanley L, et al. Basic Pathology/9th Edition/ W. B Saunders/ 2013
شامل فصل‌های: ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۳ به طور کامل و فصل ۱۰ از صفحه ۳۶۵ تا ۳۸۶ و فصل ۲۲ از صفحه ۸۴۲ تا انتهای فصل.
* بر اساس نظر گروه تخصصی کمیته تعیین منابع آزمونهای جامع پزشکی در صورتیکه منبع نامبرده به‌روز رسانی و در دسترس نباشد در دوره‌های بعد منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد.
اخلاق پزشکی
پزشک و ملاحظات اخلاقی – جلد اول: پزشی و ملاحظات اخلاقی/ تالیف دکتر باقر لاریجانی و دکتر
آرامش / انتشارات برای فردا / چاپ دوم / ۱۳۹۵
* بر اساس نظر گروه تخصصی کمیته تعیین منابع آزمونهای جامع پزشکی در صورتیکه منبع نامبرده به‌روز رسانی و در دسترس نباشد در دوره‌های بعد منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد.
گوش و حلق و بینی
دو کتاب رفرنس اصلی برای مبحث گوش و حلق و بینی هستند . رفرنسی که جدیدا به آزمون اضافه شده است کتاب گوش و حلق و بینی و جراحی سر و گردن گلدنبرگ میباشد که مباحث منتخب آن که برای آزمون مورد استفاده است در ویرایش اخیر آن توسط انتشارات اندیشه رفیع ترجمه و چاپ شده است . رفرنس قدیمی تر این مبحث هم کتاب گوش و حلق و بینی بهربهم است که از سال ۲۰۰۹ رفرنس آزمون بوده است .
Ear, nose & throat disease with head & neck surgery/Behrbohn, Kaschke, Nawaka, Swift/ edition/Thieme/2009/ (Date of Publication: 2010) 3rd
بیماری‌های کودکان
برای آزمون پیشکارورزی بخش‌های مندرج در جدول زیر و برای آزمون پذیرش دستیار تخصصی کل کتاب مرجع سوالات خواهد بود. رفرنس اصلی این مبحث کتاب مبانی طب کودکان نلسون است که ویرایش جدید آن یعنی ۲۰۲۳ به تازگی توسط انتشارات اندیشه رفیع به چاپ رسیده اسن
Karen Marcdante, et al. Nelson Essential of Pediatrics./۸th edition. W. B. Saunders/ 2019
| فصل | بخش |
| ۵،۶،۷،۸،۹ | Section2: Growth and development |
| ۱۱،۱۲،۱۳،۱۴،۱۵ | Section 3: Behavioural disorders |
| ۲۱،۲۲،۲۳ | Section 5: Psychosocial |
| ۲۷،۲۸،۲۹،۳۰،۳۱ | Section 6: Ped. Nutrition And nutritional disorders |
| ۳۲،۳۳،۳۴،۳۵،۳۶،۳۷ | Section 7: Fluid and electrolytes |
| ۳۸،۳۹،۴۰،۴۱،۴۲،۴۳،۴۴،۴۵،۴۶ | Section 8: The acutely ill child |
| ۴۷،۴۸،۴۹،۵۰ | Section9: Human genetics and dysmorphology |
| ۵۱،۵۲،۵۳،۵۴،۵۵،۵۶،۵۷ | Section 10: Metabolic disorders |
| ۵۸،۵۹،۶۰،۶۱،۶۲،۶۳،۶۴،۶۵،۶۶ | Section 11: Fetal and Neonatal Medicine |
| ۷۳،۷۴،۷۵،۷۶ | Section 13: Immunology |
| ۷۷،۷۸،۷۹،۸۰،۸۱،۸۲،۸۳،۸۴،۸۵ | Section 14: Allergy |
| ۸۶،۸۷،۸۸،۸۹،۹۰،۹۱،۹۲ | Section 15: Rheumatic disease of childhood |
| ۹۳،۹۴،۹۵،۹۶،۹۷،۹۸،۹۹،۱۰۰،۱۰۱،۱۰۲ ۱۰۳،۱۰۴،۱۰۵،۱۰۶،۱۰۷،۱۰۸،۱۰۹،۱۱۰ ۱۱۱،۱۱۲،۱۱۳،۱۱۴،۱۱۵،۱۱۶،۱۱۷،۱۱۸،۱۱۹ ۱۲۳،۱۲۴،۱۲۵ | Section 16: Infectious disease |
| ۱۲۷،۱۲۸،۱۲۹،۱۳۰،۱۳۱،۱۳۲ | Section 17: The Digestive System |
| ۱۳۵،۱۳۶،۱۳۷،۱۳۸ | Section 18: The Respiratory System |
| ۱۳۹،۱۴۰،۱۴۱،۱۴۳،۱۴۴،۱۴۵،۱۴۶ | Section 19: The cardiovascular System |
| ۱۴۹،۱۵۰،۱۵۱،۱۵۲ | Section 20: Hematology |
| ۱۵۳،۱۵۵،۱۵۶،۱۵۷،۱۵۸،۱۵۹ | Section 21: Oncology |
| ۱۶۱،۱۶۲،۱۶۳،۱۶۴،۱۶۵،۱۶۶،۱۶۷،۱۶۸،۱۶۹ | Section 22: Nephrology and Urology |
| ۱۷۰،۱۷۱،۱۷۲،۱۷۳،۱۷۴،۱۷۵،۱۷۶،۱۷۷،۱۷۸ | Section 23: Endocrinology |
| ۱۷۹،۱۸۰،۱۸۱،۱۸۲،۱۸۳،۱۸۴ | Section 24: Neurology |
| ۱۸۸،۱۹۱ | Section 25: Dermatology |
| ۱۹۹، ۲۰۱ | Section 26: Orthopedics |
*درسنامه مراقبت‌های حیاتی و احیای پیشرفته کودکان – سال۱۳۹۳
*کتابچه مراقبت ادغام یافته کودک سالم – ویژه پزشک – سال ۱۳۹۵
*راهنمای مشاوره با مادر در مورد سلامت و تغذیه کودک – سال ۱۳۹۵
*خلاصه کتاب تازه‌های تغذیه با شیر مادر برای متخصصین کودکان و پزشکان – ترجمه کتاب the for Updates Breastfeeding
*Pediatricians انجمن علمی تغذیه با شیر مادر – فوریه سال ۲۰۱۳
*خلاصه بعضی از فصول کتاب راهنمای تغذیه با شیرمادر برای پزشکان (آکادمی اطفال و کالج زنان ومامایی امریکا سال ٢٠١۴)
*برنامه و راهنمای ایمن سازی – کمیته کشوری ایمن سازی- سال ۱۳۹۴
*کتابچه مراقبت‌های ادغام یافته ناخوشی‌های اطفال 2(مانا) زیر ماه
*کتابچه مراقبت‌های ادغام یافته ناخوشی‌های اطفال ۲(مانا) ماه تا ۵ سال – ویژه پزشک – سال ۱۳۹۵
*چاپ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی – اداره سلامت کودکان
*نسخه اصلی بر روی سایت دبیرخانه شورای آموزش پزشکی عمومی در دسترس است.
زنان و زایمان
رفرنس جدیدی که اخیرا برای مبحث زنان معرفی شده است کتاب بیماری های زنان و زایمان بکمن میباشد که ویرایش جدید آن توسط انتشارات های اندیشه رفیع و آرتین طب به چاپ رسیده است . البته نسخه چاپ افست کتاب زنان بکمن زبان اصلی نیز از طریق سایت نشر اشراقیه قابل تهیه است. البته خلاصه این کتاب هم توسط دکتر زادمهر تالیف و تدوین شده است که میتوانید از آن برای خلاصه خوانی استفاده کنید . رفرنس قدیمی هم کتاب دنفوث است که به شرح جدول زیر جزو مطالب آزمون بوده است
Danforth David N,et al. Danforth Obstetrics and Gynecology.10th edition. Lippincot, Williams & Wilkins 2008
| صفحات | سرفصل |
| همه صفحات | Care Prenatal -1 |
| همه صفحات | ۴- Early Pregnancy Loss |
| ۷۱-۷۷ | ۵- Ectopic Pregnancy |
| همه صفحات | ۸- Drugs in Pregnancy |
| همه صفحات | ۱۱- Preterm Labor and Post-Term Delivery |
| ۱۸۶-۱۸۹ | ۱۲- Premature Rupture of the Membranes |
| ۱۹۸-۲۰۵ | ۱۳- Intrauterine Growth Restriction |
| همه صفحات | ۱۴- Multiple Gestation |
| همه صفحات | ۱۵- Diabetes Mellitus and Pregnancy |
| همه صفحات | ۱۶- Hypertensive Disorders of Pregnancy |
| همه صفحات | ۱۷- Medical and Surgical Complications of Pregnancy |
| همه صفحات | ۲۱- Placenta Previa and Abruption |
| همه صفحات | ۲۳- Stillbirth and Intrauterine Fetal Demise |
| همه صفحات | ۲۴- Complications of Labor |
| ۴۵۲-۴۵۴ | ۲۵- Complications of Delivery |
| همه صفحات | ۳۲- Contraception |
| همه صفحات | ۳۳- Induced Abortion |
| همه صفحات | ۳۴- Pelvic and Sexually Transmitted Infections |
| همه صفحات | ۳۵- Benign Vulvovaginal Disorders |
| همه صفحات | ۳۶- Amenorrhea |
| همه صفحات | ۳۷- Abnormal Uterine Bleeding |
| همه صفحات | ۳۸- Syndrome Premenstrua |
| ۷۰۵-۷۱۰ | ۴۰- Infertility |
| ۷۱۶-۷۱۸ | ۴۱- Endometriosis |
| همه صفحات | ۴۲- Menopause |
| ۹۱۶-۹۲۱ | ۵۵- Leiomyomata |
| ۹۸۹-۹۹۷ | ۵۹- Human Papillomavirus and the Management of the Abnormal Pap Test |
| همه صفحات | ۶۲- Management of the Adnexal Mass |
| همه صفحات | ۶۳- Gestational Trophoblastic Neoplasms |
علاوه بر موارد بالا فصل‌های زیر از کتاب کارنت ۲۰۱۳ منبع آزمون پذیرش دستیار تخصصی خواهند بود:
(Current Diagnosis and Treatment Obstetrics and Gynecology-2013)
*فصل ۳۶- Imaging in Gynecology
*فصل ۳۷- Pediatrics and Adolescent Gynecology
*فصل ۴۶- Therapeutic Gynecologic Procedures
بر اساس نظر کارگروه تخصصی کمیته تعیین منابع آزمونهای جامع پزشکی آخرین چاپ کتاب :
Obstetrics & Gynecology – Charles R. B. Beckmann et. al., American College of Obstetricians and Gynecologists- 2019
به عنوان منبع آموزش مباحث بالینی زنان و زایمان اعلام شد و برای آزمونهای پیش کارورزی از سال ۱۴۰۰ و چهل و هشتمین دوره پذیرش دستیار تخصصی به استثنای فصل‌های ۳۳و ۳۴ و (صفحات ۱۰۳۳ تا آخر کتاب Appendices) مرجع اصلی خواهد بود.
چشم پزشکی
چشم پزشکی عمومی/ مولفین: محمدعلی جوادی، دکتر سپهر فیضی و دکتر دانیال نجدی/ نشر فرهنگ فردا/ ویراست دوم ۱۳۹۷
شامل: همه فصل‌های کتاب به استثنای فصل‌های: ۱۰،۱۹، ۲۰، ۲۳،۲۴، ۲۵، ۲۶، ۲۸، ۲۹ برای آزمونهای پیش کارورزی و همه فصل‌های کتاب به استثنای فصل ۱۰ برای آزمون پذیرش دستیار تخصصی.
ارتوپدی
منبع آموزش و مرجع سوالات مباحث بالینی ارتوپدی در آزمونهای جامع پیشکارورزی و آزمون صلاحیت بالینی دوره دکترای پزشکی عمومی کتاب ” درسنامه ارتوپدی و شکستگی‌ها” تالیف دکتر بهادر اعلمی هرندی و همکاران – ویرایش ششم – چاپ سال ۱۳۹۸ به استثنای موارد زیر خواهد
بود:
فصل ۱۴ از صفحه ۲۷۶ (از ابتدای مبحث گیرکردن فمور و استابولوم) تا آخر فصل
فصل ۱۸
فصل ۲۰
فصل ۲
مرجع سوالات مباحث بالینی ارتوپدی در چهل و هشتمین دوره آزمون پذیرش دستیار تخصصی کل کتاب نامبرده خواهد بود.
اورولوژی
اورولوژی عمومی/ مولفین: دکتر ناصر سیم فروش، دکتر اکبر نورعلیزاده، دکتر محمد حسین سلطانی با همکاری اعضای هیات علمی منتخب سراسر کشور/ انتشارات تیمورزاده / ویراست دوم – چاپ اول/ ۱۳۹۶
شامل فصل‌های: ۱،۲،۷،۸،۹،۱۰،۱۱،۱۲،۱۳،۱۵،۱۶،۱۷،۱۹،۲۰،۲۱،۲۲،۲۶۷۲۷،۲۸،۲۹،۳۰،۳۱،۳۲،۳۴،۳۵،۳۷،۳۹،۴۱،۴۲،۴۳،۴۶
فارماکولوژی
برای مبحث فارماکولوژی کتاب آزمون و خلاصه فارماکولوژی کاتزونگ ۲۰۲۱ به عنوان رفرنس معرفی شده است . این کتاب هم به صورت زبان اصلی و هم به صورت ترجمه فارسی در دسترس است . برای مشاهده مطالب کتاب خلاصه و آزمون های فارماکولوژی کاتزونگ میتوانید اینجا را کلیک کنید
Katzung Bertam G. Pharmacology: Examinatoin & Board Review/ Mcgrawhill/10th edition/ 2013
| سرفصل‌ها | عناوین و زیر فصل‌ها |
| قسمت ۲- داروهای اتونومیک | لوکرهای کولینوسپتور و بازیاب های کولین استراز ۸ بلوکرهای آدرنوسپتور ۱ |
| قسمت ۳- داروهای قلبی – عروقی | داروهای مورد استفاده در هیپرتانسیون ۱۱ وازودیلاتورها و درمان آنژین ۱۲ نارسائی قلبی ۱۳ داروهای دیورتیک ۱۵ |
| قسمت ۴- داروهای مؤثر بر عضلات صاف | هیستامین، سروتونین و آلکالوئیدهای ارگوت ۱۶ داروهای متسع کننده برونش و سایر داروهای مورد استفاده در آسم ۲ |
| قسمت ۵- داروهای سیستم عصبی مرکزی | داروهای آرامبخش – خواب آور ۲۲ داروهای ضد صرع ۲۴ داروهای موثر در پارکینسون ۲۸ داروهای موثر در درمان آلزایمر داروهای ضدجنون ۲۹ داروهای ضد افسردگی ۳۰ داروهای مخدر/ شبه تریاک (اپیوئیدی) و آنتاگونیست‌ها ۳ |
| قسمت ۶- داروهای مؤثر بر خون، التهاب و نقرس | داروهای مورد استفاده در اختلالات انعقاد خون ۳۴ داروهای مورد استفاده در درمان هیپرلیپیدمی ۳۵ داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، استامینوفن ۳ |
| قسمت ۷- داروهای آندوکرین | تیروئید و داروهای ضد تیروئیدی ۳۸ کورتیکواستروئیدها و آنتاگونیست های مربوطه ۳۹ هورمون های گنادی ۴۰ هورمون‌های پانکراس و داروهای ضد دیابت ۴۱ |
| قسمت ۸- داروهای شیمی درمانی | پنی سیلین‌ها و سفالوسپورین‌ها ۴۳ کلرامفنیکل و تتراسیکلین‌ها و ماکرولیدها ۴۴ آمینوگلیکوزیدها ۴۵ سولفونامیدها و تری متوپریم، فلوئوروکینولون‌ها ۴۶ داروهای ضدمیکوباکتری ۴۷ داروهای ضد ویروس (ضد هرپس و آنفلوانزا) ۴۹ کاربرد بالینی داروهای ضدمیکروبی ۵۱ |
| قسمت ۱۰ – مباحث ویژه | اداره بیمار مسموم ۵۸ داروهای مورد استفاده در بیماری‌های گوارشی ۵۹ مکمل‌ها و داروهای گیاهی ۶۰ |
بر اساس نظر گروه تخصصی کمیته تعیین منابع آزمونهای جامع پزشکی در صورتیکه منبع نامبرده به‌روز رسانی و در دسترس نباشد در دوره‌های بعد منبع مناسب و به روز جایگزین تعیین خواهد شد.
سلام وقتتون بخیر . میشه خلاصه بگید که فرق اینترن و اکسترن چیه ؟ فرق اینترن و اکسترن توی شرح وظیفه ست یا صرفا سال تحصیلی ؟ مرسی