آشنایی با منابع و کتاب های آزمون المپیاد زیست شناسی | سال ۱۴۰۰

المپیاد ها آزمون هایی هستند برای ایجاد رقابت و البته بالا بردن سطح علمی دانش آموزان رشته تجربی در مقطع متوسطه . یکی از مهم ترین سوالات متقاضیان شرکت در آزمون های المپیاد در تمام رشته ها این است که چه منابعی میتواند به آنها کمک کند . شاید شنیده باشید که کتاب های زیست , شیمی و فیزیکی که در دوره متوسطه تدریس میشوند میتوانند کمک شایانی برای قبولی در مرحله اول این آزمون کنند . اما نکته ی اصلی اینجاست که این کتاب ها خود شامل مباحث پایه ای و گاها ناقصی هستند که دانش آموزان را دچار مشکل میکند .
برای همین در این مقاله سعی شده است که تمامی کتاب هایی که میتواند به شما دانش آموزان کمک کند تا موفقیت بهتری در ازمون کسب کنید را معرفی کنیم .
ابتدا دقت کنید . ما برای اینکه شما هم راحت تر کتاب مورد نظر خود را انتخاب کنید , دو دسته برای کتاب های پیشنهادی در نظر گرفته ایم .
اول : کتاب های پایه ی زبان اصلی و ترجمه فارسی
دوم : کتاب های خلاصه مباحث

به طور کلی برای موفقیت هر چه بهتر و بیشتر در آزمون باید کتاب های پایه ای چه به زبان فارسی و یا زبان اصلی در اولویت مطالعه قرار گیرند . اما اگر جزو آن دسته از دانش اموزانی هستید که فرصت کمی برای مطالعه دارند حتما به کتاب های دسته ی دوم دقت کنید . مطالعه نکردن هر بخش میتواند شما را از هدفی که دارید دور کند

کتاب های اصلی المپیاد زیست شناسی : زبان اصلی

۱ | کتاب های زبان اصلی مبحث زیست شناسی

برای مبحث زیست شناسی ۳ کتاب اصلی مورد تایید تمامی اساتید و البته دانش آموزان است . این کتاب ها به جهت جامع بودن جزو کتاب های منبع کتب درسی دوره متوسطه هم ذکر شده اند . به ترتیب کتاب های زیست شناسی کمپل ۲۰۲۱ و کتاب زیست شناسی سولومون ۲۰۲۰ از مهم ترین عناوین در مبحث بیولوژی میباشند . البته کتاب زیست شناسی لودیش نیز به عنوان یکی از مهم ترین منابع آزمون های ارشد علوم پزشکی هم به عنوان یکی از منابع برای آموزش بهتر مباحث زیست سلولی و مولکولی موردتوجه میباشد .

• 

• 

• 

همانطور که گفته شد , کتاب بیولوژی کمپل به عنوان منبع اصلی زیست شناسی برای دانش آموزان و حتی دانشجویان مقاطع بالاتر استفاده میشود . ترجمه ی فارسی این کتاب توسط انتشارات خانه زیست در ۷ جلد به چاپ رسیده است . ترجمه ی این کتاب شامل ۷ جلد میباشد که مباحث زیر را در بر میگیرد

کتاب بیولوژی کمپل – دوره کامل ۷ جلدی

جلد اول : شیمی حیات
جلد دوم: سلول
جلد سوم: ژنتیک
جلد چهارم: مکانیسم تکامل و تاریخچه تکاملی تنوع زیستی
جلد پنجم: ساختار و عمل گیاهان
جلد ششم: ساختار و عمل جانوران
جلد هفتم: اکولوژی

کتاب المیپاد زیست شناسی ایران : مرحله دوم

یکی از بهترین کتاب ها برای متقاضیان آزمون المپیاد مرحله دوم همین کتاب های انتشارات دانش پژوهان است که در سه جلد در سال ۱۴۰۰ به چاپ رسیده است . این کتاب ها شامل آزمون های المپیاد مرحله ی دوم بر اساس کتاب های رفرنس اصلی هستند .

۲ | کتاب های زبان اصلی مبحث فیزیولوژی

فیزیولوژی یکی از مهم ترین منابع پایه ای برای دانش آموزان تجربی و البته یکی از اولین مباحثی ست که دانش آموزان رشته های علوم پایه پزشکی باید با آن اشنایی پیدا کنند . در دوره ی دبیرستان و متوسطه منابعی که برای آموزش افیزیولوژی مورد استفاده قرار میگیرد همه بر اساس دو کتاب اصلی فیزیولوژی پزشکی گایتون و هال ۲۰۲۱ و فیزیولوژی برن و لوی می باشد . این کتاب ها در واقع پر فروش ترین و البته محبوب ترین کتاب های زیست شناسی دنیا میباشند . سابقه ی ترجمه ی کتاب های فیزیولوژی گایتون به تقریبا دهه ۵۰ باز میگردد . با این تفاسیر میتوان سابقه و عمللکرد کلی این کتاب را بهتر مورد توجه قرار داد .

• 

کتاب فیزیولوژی پزشکی گایتون ۲۰۲۱ توسط اساتید متفاوتی در کشور ترجمه شده است . اگر مایل به تهیه ی ترجمه ی کامل کتاب باشید باید مجموعه ی دو جلدی کتاب را با توجه به ترجمه ای که مد نظر دارید تهیه کنید . اگر اطلاعی از ترجمه های کتاب ندارید میتوانید با نشر اشراقیه تماس بگیرید تا همکاران ما شما را برای خریدن کتاب مناسب راهنمایی کنند .

اما به طور کلی کتاب فیزیولوژی پزشکی گایتون و هال دو ترجمه ی خوب و کاملا قابل تضمین دارد . فیزیولوژی گایتون ۲۰۲۱ ترجمه ی دکتر حائری روحانی یکی از معروف ترین و البته پر فروش ترین منابع در رده ی خود میباشد . ترجمه ی دیگر کتاب فیزیولوژی گایتون ۲۰۲۱ هم از استاد دکتر قاسمی میباشد که توسط انتشارات اطمینان به چاپ رسیده است

• 

• 

• 

۳ | کتاب های زبان اصلی مبحث بیوشیمی

کتاب های متعددی در مبحث بیوشیمی مورد توجه اساتید هستند اما در بین تمامی این جزوات و کتاب های اصلی ترین منبع کتاب های بیوشیمی لنینجر ۲۰۱۷ و بیوشیمی استرایر میباشند . این کتاب ها هم مانند تمام کتاب های دیگری که معرفی شد شامل ترجمه ی فارسی میباشند .

• 

• 

• 

در مورد کتاب بیوشمی لنینجر ۲۰۱۷ میتوانید دو ترجمه در بازار پیدا کنید . ترجمه ای که زیر نظر دکتر محمد نژاد ترجمه شده و ترجمه ی دیگری که توسط دکتر جعفرنژاد توسط انتشارات حیدری تالیف شده است . هر کدام از این منابع میتوانند به شما برای یادگیری این مبحث کمک کنند . کتاب لنینجر هم مثل کتاب فیزیولوژی گایتون دو جلدی است .

• 

• 

• 

البته از میان ترجمه های کتاب بیوشیمی لنینجر ترجمه ی دکتر رضا محمدی نیز در سه چلد به چاپ رسیده است

• 

• 

• 

دسته دوم : کتاب های خلاصه برای المپیاد زیست شناسی

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد برای مطالعه ی بهتر و عمیق تر مباحث مربوط به المیپاد زیست شناسی بهتر است که مباحث بیولوژی و ژنتیک و بیوشیمی و فیزیولوژی از روی منابع اصلی مطالعه شوند تا دانش آموزان مطالب را به طور عمیق و اصولی یاد گیرند . اما همیشه دانش آموزانی هستند که به علت کمبود وقت و زمان و حتی برای مرور جامع یک مبحث نیاز به کتاب هایی پیدا میکنند که خلاصه ی کلی از مباحث را به طور جامع و شامل توضیح داده باشد .
انتخاب کتاب های خلاصه بسیار مهم است چرا که انتخاب کتابی که مطالبی را از قلم انداخته باشد برای دانش آموزان مشکل زا است . لذا ما در اینجا بهترین کتاب های خلاصه برای آزمون المپیاد بیولوژی را به ترتیب مبحث معرفی میکنیم

فیزیولوژی

کتاب خلاصه فیزیولوژی پزشکی گایتون ۲۰۲۱ توسط انتشارات های متفاوتی به ترجمه و چاپ رسیده است . البته بهترین ترجمه های این کتاب از استاد حائری روحانی و دکتر صدر میباشد که به ترتیب توسط انتشارات های اندیشه رفیع و ابن سینا به چاپ رسیده است . استفاده از این دو کتاب میتواند دانش آموزان را از مطالعه ی کتاب سنگینی مثل گایتون معاف کند

• 

• 

• 

بیوشیمی

همانطور که در ابتدا توضیح داده شد مهم ترین کتاب ها در بخش بیوشیمی دو عنوان بیوشیمی لنینجرو بیوشیمی استرایر هستند . از این دو کتاب هم ترجمه های مختلفی در بازار است . اما برای درک بهتر مبحث بیوشیمی میتوانید از چند کتاب استفاده بفرمایید که البته یکی از آنها جزو این دو منبع نیست . کتاب بیوشیمی هارپر برای دانشجویان مقطع پزشکی مورد استفاده قرار میگپرد . لذا دانش آموزان میتوانند برای آشنایی با مبحث بیوشیمی به طور خلاصه از این کتاب یعنی بیوشیمی مصور هارپر ۲۰۱۸ هم استفاده نمایند

• 

• 

• 

• 

• 

• 

زیست شناسی و ژنتیک

کتاب های متعددی در مبحث زیست شناسی و ژنتیک وجود دارد . کتاب هایی که عمدتا ترجمه هستند . البته بعضی از آنها هم خلاصه هایی جمع و جور هستند که به مانند یک جزوه تمامی مباحث را به صورت کلی و با ذکر مباحث مهم در بر میگیرند .

به طور کلی در مبحث زیست شناسی دو کتاب نسبت به بقیه کتاب ها مورد توجه است . کتاب پکیده زیست شناسی و مهندسی ژنتیک دکتر بهادر که ویرایش سوم آن در سال ۱۳۹۹ توسط نشر اشراقیه و بابازاده به چاپ رسیده است یکی از بهترین منابع برای جمع بندی درس بیولوژی میباشد . در کناب این کتاب میتوانید از کتاب زیست شناسی دکتر مجید مهدوی نیز که توسط انتشارات خانه زیست شناسی به چاپ رسیده است استفاده نمایید .

در آخر نیز کتاب هایی که به صورت موردی توسط بعضی از اساتید و البته موسسات به عنوان منابع خوب برای آزمون المپیاد زیست معرفی شده اند اینجا جمع آوری شده اند که البته نسبت به منابعی که در بالا به انتها اشاره شد از اهمیت کمتری برخوردارند.

• ژنتیک از دیدگاه حل مساله، ساسان امینی، انتشارات اندیشه سرا
• مقدمه ای بر آنالیز ژنتیک، گریفیتز
• ژنتیک مولکولی واتسون
• جانور شناسی، هیکمن
• مبانی زیست شناسی سلولی، بروس آلبرتس
• فیزیولوژی گیاهی، تایزر و زایگر
• زیست شناسی گیاهی ریون
• مقدمه ای بر اکولوژی رفتار

امیدواریم در این مقاله توانسته باشیم مهم ترین کتاب ها و منابع را بر اساس نیاز دانش آموزان معرفی کرده باشیم . نظرات و تجربه های خود را در کامنت ها با ما به اشتراک بگذارید چرا که نظر و تجربیات شما میتواند برای دانش آموزان بسیار مفید تر باشد .

سوالات متداول :